Wat is scoliose?
Wanneer de wervelkolom op één of meerdere plekken een afwijkende kromming vertoont, spreekt men van scoliose of een “kromme rug”. Scoliose wordt in twee vormen onderverdeeld. Zo is er een C-vormige verkromming, die voorkomt wanneer de wervelkolom naar één kant kromgroeit, en een S-verkromming, wanneer de wervelkolom in twee verschillende richtingen een kromming vertoont.
Scoliose komt voor bij ongeveer 3% van de wereldbevolking. Vooral bij meisjes, aangezien zij 8 keer meer kans hebben om scoliose te ontwikkelen dan jongens. Scoliose kan tijdens verschillende levensfasen ontstaan, zoals bij de geboorte of tijdens het groeiproces, maar ook als gevolg van het natuurlijke verouderingsproces.
Symptomen van scoliose
Veel mensen met scoliose ervaren in eerste instantie geen klachten en vaak zal milde scoliose ook niet verergeren. Maar in sommige gevallen kunnen er na verloop van tijd toch verschillende symptomen optreden. Dit bijvoorbeeld door de chronische ongelijkmatige krachtverdeling van de rugspieren als gevolg van de gekromde ruggenwervel. Indien er niet tijdig ingegrepen wordt, kunnen klachten verergeren.
Pijn als gevolg van scoliose
Afhankelijk van waar de kromming zich bevindt, kan scoliose gepaard gaan met een aantal pijnsymptomen. Het gaat dan voornamelijk over rugpijn, maar ook nek- en hoofdpijn, pijn rond het bekken en uitstralende pijn in de benen tijdens het staan of lopen.
Een afwijkende lichaamshouding
De abnormale kromming van de wervelkolom kan op verschillende manieren fysiek tot uiting komen, afhankelijk van waar de scoliose zich precies gevormd heeft in de wervelkolom:
- Zo kan er asymmetrie van de schouders optreden, waarbij één schouder duidelijk hoger staat dan de andere.
- Bij scoliose ter hoogte van de onderrug kan er een bolling van de rug (kyfose) ontstaan waar er normaal een holte hoort te zitten.
- De C- of S-kromming van de wervelzuil is eveneens met het blote oog waar te nemen.
- Een afwijkende stand van de borstkas of het bekken.
Kortademigheid en longproblemen
Door de afwijkende spierspanning en abnormale verdraaiingen van de wervelkolom kan er druk op de longen ontstaan waardoor patiënten met scoliose ademhalingsproblemen kunnen ondervinden. Dit gevolg van scoliose is eerder een uitzondering en komt in het merendeel van de gevallen pas na verloop van tijd voor.
Oorzaken van scoliose
Aangeboren afwijkingen kunnen aanleiding geven tot het ontstaan van scoliose. In deze gevallen wordt de aandoening vaak pas op latere leeftijd geconstateerd door de afwezigheid van symptomen. In een verdere levensfase kan de onregelmatige groei van de ruggenwervels of abnormaliteiten in het bindweefsel van de wervelkolom verkrommingen van de ruggenwervels veroorzaken. Deze vorm komt voornamelijk voor bij kinderen en jongvolwassenen.
Onderliggende neurologische of spieraandoeningen kunnen ook een rechtstreekse oorzaak zijn van scoliose, maar in het grootste deel van de gevallen, zo een 80%, is de oorzaak voor het ontstaan van scoliose onbekend. Scoliose zonder duidelijke oorzaak wordt ook wel idiopatische scoliose genoemd. In dit geval speelt genetica een belangrijke rol. Zo hebben kinderen van een moeder met scoliose veel meer kans om deze aandoening te ontwikkelen.
Scoliose? Verbeter uw nachtrust.
Een goede nachtrust is essentieel om goed te recupereren. Lees meer over het best ondersteunende bed van Dorsoo.
Behandeling van scoliose
Over het algemeen geldt dat hoe eerder de diagnose van scoliose gesteld wordt, hoe groter de kans op een snellere behandeling en een beter resultaat. De behandelingen van scoliose bestaan voornamelijk uit het corrigeren van de scheefstand, kinesitherapie en, als het niet anders kan, een operatie. In geval van beperkte krommingen van de ruggenwervels, volstaat het om de evolutie van de scoliose te bewaken zonder onmiddellijk in te grijpen.
Brace
Om verdere verkromming van de wervelkolom tegen te gaan, kan deze ondersteund worden door het dragen van een brace of korset. Deze behandeling wordt vaak toegepast bij kinderen en jongeren tot ze stoppen met groeien.
Kinesitherapie
Een kinesitherapeut kan de houding corrigeren door aangepaste oefeningen, die ook thuis door de patiënt zelf uitgevoerd kunnen worden. Op deze manier kan er een natuurlijk ‘spierkorset’ gecreëerd worden dat ondersteuning biedt voor de wervelkolom.
Opereren
Een operatie is zelden aangewezen voor patiënten met scoliose. Enkel in ernstige gevallen van scoliose, wanneer er kans is dat de ruggenwervels kunnen verschuiven, er zich ademhalingsproblemen voordoen of om de rugpijn te verlichten zal een operatie overwogen worden. In dit geval wordt de wervelkolom gestabiliseerd met schroeven en staven. Een operatie blijft een ingrijpende gebeurtenis en wordt gevolgd door een revalidatietraject dat bestaat uit oefentherapie en corrigerende houdingstherapie.
Een goed slaapsysteem
Tenslotte is een ergonomisch slaapsysteem, zoals dat van Dorsoo, zeer belangrijk voor scoliosepatiënten. Een dergelijk slaapsysteem zorgt namelijk voor een optimale en correcte ondersteuning van de rug terwijl bestaande krommingen gerespecteerd worden. Abnormale krommingen van de wervelkolom bij patiënten met scoliose zullen dus niet geforceerd worden. Op deze manier kunnen de spieren ontspannen waardoor de ruggenwervels maximaal kunnen recupereren en de nachtrust aanzienlijk verbetert.
Meer lezen over scoliose?
Bronnen
- Shakil, H., Iqbal, Z. A. & Al-Ghadir, A. H. Scoliosis: Review of types of curves, etiological theories and conservative treatment. J. Back Musculoskelet. Rehabil. 27, 111–115 (2014).
- Blevins, K., Battenberg, A. & Beck, A. Management of Scoliosis. Adv. Pediatr. (2018) doi:10.1016/j.yapd.2018.04.013.
- Rosenberg, J. J. In Brief Scoliosis. doi:10.1542/pir.32-9-397.
- Scoliose - Wetenschap. http://wetenschap.net/scoliose.
