Lage rugpijn: symptomen, oorzaken en behandeling
In het Westen krijgt bijna acht op tien mensen ooit te maken met lage rugpijn. Lage rugklachten zijn de meest voorkomende vorm van rugpijn. Vaak ligt de oorzaak in een overbelasting door fysieke arbeid of sport. Daarnaast treedt lage rugpijn ook op bij frequent aannemen van een slechte lichaamshouding. Dit kan een basishouding zijn die verkeerd is, maar ook een zithouding op het werk bijvoorbeeld of bij een veel beoefende hobby.
Lage rugpijn symptomen
Lage rugpijn is niet echt een rugaandoening maar eerder een verzamelnaam voor een mix van symptomen die eventueel kunnen wijzen op een rugaandoening. In Vlaanderen wordt vaak over een lumbago gesproken of over een verschot. Pijn in de onderrug kan naar de heup, het been en de voet uitstralen wanneer er een tussenwervelschijf op het ruggemerg of op een ruggemergzenuw drukt. Er kan krachtverlies zijn of in het slechtste geval spierverlamming door een afgeknelde zenuw.
Lage rugpijn die minder dan 6 weken aanhoudt wordt acute lage rugpijn genoemd. Tussen de 6 en 12 weken spreekt de wetenschap van subacute rugpijn. Bij een deel van de patiënten blijft de pijn (soms jarenlang) aanhouden of keert hij op regelmatige tijdstippen terug. We spreken van chronische lage rugpijn vanaf het moment dat de klachten langer dan 12 weken aanhouden.
Lage rugpijn oorzaken
In de meeste gevallen wordt de oorzaak van lage rugpijn nooit gevonden. Men spreekt dan over aspecifieke rugpijn. De pijn duurt vaak minder dan een week, verdwijnt vanzelf en er wordt geen verdere aandacht aan gegeven.
Meestal ligt de oorzaak van lage rugpijn bij overbelaste rugspieren. Deze kunnen overbelast raken door aanhoudende inspanningen waardoor ze niet meer de tijd krijgen om te herstellen. Hierdoor gaat een spier verkrampen en verharden. Op de duur kan een spier enkel uit contractie worden gehaald door de gepaste therapie. Als gevolg van lage rugpijn wordt vaak een antalgische houding aangenomen, een lichaamshouding waarbij men zo weinig mogelijk pijn voelt maar waarbij de wervelkolom wel scheef wordt gehouden.
Als iemand goed weet waarom hij rugpijn heeft, door bijvoorbeeld in de tuin te werken of door intensiever te sporten, is dit meestal geruststellend. De lage rugpijn is herkenbaar met eerdere ervaringen. Men doet het gewoon even rustiger aan totdat de pijn verdwijnt.
Mensen gaan anno 2020 steeds meer zitten en hangen met de smartphone of tablet in de hand. Er wordt te weinig bewogen - vooral door jonge mensen - en de lichaamshouding wordt niet verzorgd, ook mede door verzwakte spieren. Sporten zit de laatste jaren wel in de lift, wat goed is. Sommige amateur sporters lopen iets te hard van stapel door plots heel intensief te sporten. 3 tot 5x per week een half uurtje sporten is gezonder dan éénmaal helemaal los gaan in het weekend.
Vaak wordt lage rugpijn veroorzaakt door lichamelijke overbelasting.
Specifieke lage rugpijn verwijst naar een onderrug pijn waarvan de oorzaak gekend is. Er kan bijvoorbeeld een letstel ontstaan zijn zoals een discushernia. Ook in dit geval wordt de lage rugpijn veroorzaakt door een lichamelijke overbelasting, zoals het verkeerd tillen van een zware last, het herhaaldelijk maken van een verkeerde beweging of het veelvuldig langdurig zitten of liggen in een verkeerde lichaamshouding.
Bovenstaande tabel geeft weer hoeveel de rug belast wordt in diverse lichaamshoudingen.
De slijtage is meestal langer bezig, maar op een bepaald moment (bij een dagdagelijkse handeling zoals iets uit de wagen halen) kan er plots een tussenwervelschijf (of discus) ernstig beschadigd raken. Een discus kan bijvoorbeeld uitpuilen of scheuren.
Doordat de grootste hefbomen in de lage rug voorkomen, treden de meeste problemen daar ook op. De tussenwervelschijf tussen wervel L4 en wervel L5 is bijvoorbeeld een veelvoorkomende plaats waar een discusletsel wordt opgelopen. Ook L5-S1 en L3-L4 en de tussenwervelschijven in de nek komen vaker voor. Sommige mensen hebben op verschillende plaatsen in de rug een beschadigde discus.
Lage rugpijn? Verbeter uw nachtrust.
Een goede nachtrust is essentieel om goed te recupereren. Lees meer over het best ondersteunende bed van Dorsoo.
Lage rugpijn behandeling
De overgrote meerderheid van de mensen met lage rugpijn geneest er spontaan van. In veel gevallen verdwijnen de klachten na enkele dagen vanzelf. Wanneer dit niet gebeurt, heeft men baat bij medicatie zoals pijnstilling en eventueel ontstekingsremmers in de acute fase en kinesitherapie. Binnen de zes weken na het starten van de behandeling zijn de meeste patiënten van hun klachten verlost. Bespreek de inname van medicatie steeds met uw arts.
Wanneer de pijn niet verdwijnt door conservatieve behandelingswijzen of er sterke aanwijzingen zijn voor een letsel (hernia, discusbulging, …), kan de huisarts d.m.v. radiologie nagaan of er al dan niet een specifieke oorzaak van de rugpijn zichtbaar is. Letsels in de rug worden vastgesteld door een MRI (of NMR) op verwijzing van de huisarts. Het verslag van de radioloog wordt nadien besproken tussen de patiënt en de huisarts.
De huisarts zal meestal kinesitherapie voorschrijven om de spieren rond een letsel te versterken. Soms wordt dit gecombineerd met epidurale infiltraties met cortisone of wordt er na kinesitherapie overgegaan op deze techniek. Operatie van een letsel is het laatste redmiddel. Volgens het Federaal Kenniscentrum voor Gezondheid dienen we voorzichtig om te springen met medicijnen, onderzoeken en operaties bij het bestrijden van rugpijn.
Lage rugpijn oefeningen
Uit onderzoek blijkt dat een gebrek aan fysieke activiteit en langdurige bedrust meer kwaad dan goed doen. Hoe minder de patiënt beweegt, hoe zwakker zijn spierstelsel wordt. De patiënt kan beter op eigen niveau blijven bewegen. Dat gaat in de eerste plaats over de dagdagelijkse taken blijven uitvoeren en bewegingsangst vermijden. Te lang of te intensief sporten wordt afgeraden. Best kan u het overleg met uw arts en kinesitherapeut afwachten vooraleer u terug intensiever gaat sporten.
Afhankelijk van de diagnose en de aard van uw aandoening is het belangrijk om de juiste oefeningen, tegen de gepaste intensiteit en vanuit een correcte uitgangspositie uit te voeren. Verkeerd uitgevoerde oefeningen kunnen meer kwaad dan goed doen. Het spreekt voor zich dat de oefeningen best onder toezicht van uw therapeut gebeuren. In een minder acuut stadium van de lage rugklachten zal uw therapeut ook oefeningen meegeven die u thuis zelfstandig kan uitvoeren.
Hoe minder de patiënt beweegt, hoe zwakker zijn spierstelsel wordt.
Bij lage rugpijn is het belangrijk om een stevig spierkorset op te bouwen waarbij zowel de buik- als de rugspieren versterkt worden. Ook de bekkenbodemspieren verdienen aandacht. De wervelkolom steunt onderaan op deze spieren. Bij voldoende sterke rug- en buikspieren zal de wervelzuil beter ondersteund worden en zullen de tussenwervelschijven minder onder een verkeerde, asymmetrische druk komen te staan. De doorbloeding zal lokaal verhogen en de pijn zal afnemen. De wervelkolom wordt het best gesteund als zowel de grote als de kleine spiergroepen aangesproken worden.
Aan buikzijde dienen de rechte en de schuine buikspieren geoefend te worden, aan rugzijde is het van belang de strekspieren te oefenen en zeker ook de kleine spieren tussen de wervels onderling.
Ontdek hier een aantal oefeningen ter ondersteuning van de lage rug.
Er zijn verschillende oefeningen om de spieren te trainen:
- Dynamische oefeningen
- Statische oefeningen
- Algemene houdingscorrigerende oefeningen
Bij dynamische oefeningen is men in beweging tijdens het samentrekken van de spieren, statische oefeningen zijn stilstaande oefeningen (bv. de buik opspannen zonder te bewegen).
Bij dynamische oefeningen is er beweging tijdens het samentrekken van de spieren.
Lichaamshouding en correct tillen
Houdingscorrigerende oefeningen zijn oefeningen waarbij de patiënt zichzelf opnieuw bewust leert te worden van de juiste houding tijdens zijn dagelijkse bezigheden. Hierbij zijn juiste hef- en tiltechnieken onontbeerlijk. Er bestaan speciale programma’s in rugscholen en bij therapeuten die de lage rugpijn problematiek in al zijn facetten behandelen. Er wordt aandacht besteed aan de integratie van ergonomie in het dagdagelijkse leven. En er wordt in groep geoefend wat een extra stimulans is.
Zorg dat u ergonomisch kan werken. Hebt u een zittend beroep? Lees meer over een goede zithouding .
Globaal kunnen we zeggen dat, voor iemand met een gevoelige rug, een degelijke rughygiëne veel leed kan voorkomen. Met een dagelijks onderhoud (net zoals u elke dag uw tanden poetst) kan u met een minimum aan tijd (3 tot 5 minuten per dag kunnen al volstaan) een maximum aan winst bekomen. Door de grote en kleine spiergroepen in de rug en buik sterk te houden, vermindert de kans op rugpijn. Het opstellen een dagelijks schema doet u in samenspraak met uw therapeut.
Een correcte slaaphouding
Een goed slaapsysteem, zoals dat van Dorsoo, met een ergonomische lattenbodem en matras, zorgt in eerste instantie voor een correcte ondersteuning van de lage rug en een veel grotere relaxatie van de rugspieren. Door een correcte slaaphouding zorgt het slaapsysteem voor een uitgeruste rug, een betere basis om de dag mee te starten. Lage rugpijn tegen de avond door vermoeidheid zal hierdoor gevoelig verminderen. Toch een heel zware dag achter de rug? U zal beter recupereren door een correcte ondersteuning tijdens het slapen.
Meer lezen over lage rugpijn?
