Wat is ischialgie of ischias?

Ischialgie of ischias, in de volksmond ook weleens "sciatic" genoemd, is uitstralende zenuwpijn ter hoogte van de heup. Een hernia in de lage rug kan zorgen voor irritatie van de ischiaszenuw. De ischiaszenuw, ook heupzenuw of grote beenzenuw genoemd, is de langste zenuw in het lichaam. Ze begint in het ruggenmerg en loopt via de bil langs de achterkant van het been tot aan de voet.

Bij ischias ontstaat een druk op de zenuwwortels, meestal door een probleem met een tussenwervelschijf (bijv. bulging, degeneratie of hernia) of door artrose in de onderrug. Dit veroorzaakt pijn, een branderig gevoel en zelfs verlammingsverschijnselen.

Symptomen van ischialgie

Ischias pijn kan opduiken in verschillende gradaties. Het pijnniveau varieert van licht tot hevig. De pijn begint in de rug, kan op het bekken inwerken en loopt door tot aan het bovenbeen. Als ischias zenuwpijn of ischialgie zich nog verder ontwikkelt, kan de pijn via het dijbeen en de knie zelfs naar de tenen uitstralen.

Volgende symptomen komen vaak voor bij ischias:

• Lage rugpijn
• Stijfheid in de lage rug, de heup of het been
• Pijn in de bil of het dijbeen
• Pijn langs één kant of langs beide kanten van het zitvlak
• Stekende pijn
• Zinderingen, tintelingen
• Uitstralende pijn naar het been (tot aan de knie, maar minder naar de voet)
• Uitstralende pijn naar de lies
• Pijnlijke spieren in de bil of het zitvlak
• Pijn tijdens zitten, lang staan of slenteren

Oorzaak van ischialgie

Ischias of uitstralende zenuwpijn ter hoogte van de heup ontstaat door druk op de ischiaszenuw (nervus ischiadicus) op de plaats waar deze uit het ruggenmerg ontspringt.

Verschillende oorzaken kunnen aan de basis liggen van irritatie van de ischiaszenuw:

• Een discusprobleem, zoals een bulging, een protrusie, een hernia of degeneratie van de wervelschijf. Dit kan veroorzaakt zijn door overbelasting van de wervelkolom, veelvuldige slechte houdingen maar ook bijvoorbeeld door een zwangerschap.
• Een erge spiercontractie in de rug of bilstreek
• Zenuwstoornissen
• Blokkering van het bekken
• Verkeerde draaibewegingen of torsies
• Verkeerd vooroverbuigen
• Spanning op de spieren (door een verstoorde zenuwfunctie)
• Verkramping van spieren door stress
• Een verschil in beenlengte
• Een ontsteking ter hoogte van het SI-gewricht (Sacro-Iliacale gewricht)
• Artrose (slijtage) en artritis
• Piriformis syndroom

Ischias is vaak een verder stadium van een lumbago of een hernia. 90% van de patiënten met een ischias pijn heeft ooit een lumbago gehad. Op de vraag of deze aandoening al dan niet erfelijk is, hebben we tot op heden geen sluitend antwoord.

Behandeling van ischialgie

Voor de behandeling van ischias pijn dient eerst gekeken te worden naar de oorzaak. De behandeling richt zich op de plaats waar de irritatie van de ischias zenuw aanwezig is, dus ter hoogte van de rug, het bekken of de billen.

De behandeling van ischias richt zich op de plaats waar de irritatie aanwezig is.

De meeste klachten gaan vanzelf over na enkele dagen. Bij acute ischias zenuwpijn is pijnstilling een goed redmiddel, maar niet duurzaam. Als de pijn langer aanhoudt of steeds terugkeert, is het aan te raden om een kinesitherapeut te bezoeken om chronische ischias pijn te vermijden.

Medicatie

Bij lichte klachten is pijnmedicatie meestal voldoende. Bij hevige pijnen kunnen epidurale infiltraties met cortisone helpen (injecties). Dit werkt ontstekingsremmend en daardoor verminderen de pijn en de tintelingen die veroorzaakt worden door irritatie van de ischiaszenuw.

Bewegen

Ook is het belangrijk om te blijven bewegen. Bewegen is belangrijk voor de doorbloeding van de spieren en de gewrichten en om de rug soepel te houden.

Warmte

De toepassing van warmte kan ischias pijn verlichten. Dit helpt om spieren los te maken doordat de doorbloeding plaatselijk wordt verbeterd. Dat kan d.m.v. een kersenpitkussen of door een infraroodlamp op de pijnlijke spieren te richten.

Kinesitherapie

De kinesitherapeut kan ischialgie verhelpen door middel van ultrasound op de pijnlijke en ontstoken plaatsen. Ook oefentherapie is belangrijk. De patiënt zal bepaalde oefeningen aanleren om de spieren te versterken. Deze oefeningen zijn houdingsoefeningen voor een betere stabiliteit van de gewrichten, maar ook oefeningen met lichte belasting om de buik- en rugspieren te versterken.

Ondersteunende nachtrust

Een ergonomisch slaapsysteem, zoals dat van Dorsoo, zorgt voor een correcte ondersteuning en relaxatie van de rugspieren. In een correcte houding slapen kan pijn gevoelig verminderen of sneller doen verdwijnen. Door anatomisch juist te liggen, kunnen de tussenwervelschijven maximaal vocht opnemen en zijn ze optimaal klaar om hun functie als schokdemper te vervullen. Om tussenwervelschijven gezond te houden op lange termijn is een goede recuperatie tijdens de nacht een noodzaak.