Wat is spondylolyse?

Spondylolyse of spondylitis is een rugklacht waarbij de verbinding tussen twee wervels is verslapt. Deze verslapping vindt plaats doordat een van de wervels van de onderliggende wervel afglijdt. Hierdoor komt een neerwaartse druk op het ruggenmerg of op de zenuwen te liggen, vaak met een chronische pijn tot gevolg. Wanneer een ruggenwervel verschuift, spreekt men van een spondylolisthesis.

Het is een vaak voorkomende aandoening bij jonge sporters die zeer intensief zwemmen, turnen of discuswerpen.

Uit onderzoek blijkt dat de oorzaak van deze glijdende beweging meestal een (aangeboren) afwijking in de wervelboog is, die niet volledig verbeend is. Spondylolyse komt bij vele mensen in meerdere of mindere mate voor, maar niet iedereen ondervindt pijn. Het is een vaak voorkomende aandoening bij jonge sporters die zeer intensief (vlinderslag-)zwemmen, turnen of discus- of speerwerpen.

De symptomen van spondylolyse

De symptomen en klachten van spondylolyse zijn doorgaans dezelfde als bij een hernia. De meest typische klacht is pijn in het bekken en de lenden. De scherpe pijn kan tot in de heupstreek uitstralen. Hoesten, niezen en persen kan de pijn doen toenemen, omdat de druk in de wervelkolom verhoogt. De druk op de wervelzuil kan plaatselijk een ontsteking veroorzaken en zelfs de zenuwwortel beschadigen, met mogelijk ochtendstijfheid, verlamming of gevoelsstoornis tot gevolg.

De symptomen en klachten van spondylolyse zijn doorgaans dezelfde als bij een hernia.

Spondylolisthesis is bijna hetzelfde als spondylolyse, maar bij deze aandoening is er een totale ‘loslating’ van de ene wervel tegenover de andere. Vele spondylolisthesispatiënten kampen met een holle onderrug en ervaren lage rugklachten. De lage rugpijn doet zich bijna altijd voor wanneer het afglijden van de ruggenwervel meer dan 25% bedraagt ten opzichte van de onderliggende wervel. Door de verschuiving van de wervel, ontstaat er ook een vernauwing van het wervelkanaal, met verschillende klachten tot gevolg.

De oorzaak van spondylolyse

In de meeste gevallen is een aangeboren ‘aanlegstoornis’ van de wervelboog de oorzaak van spondylolyse. Hierdoor verbeent deze boog niet volledig. Waarschijnlijk komt dit bij ongeveer 6% van de mensen in meerdere of mindere mate voor. Toch kunnen ook vele andere redenen de oorzaak vormen van deze aandoening, zoals een genetische achtergrond of stress op de wervels bij jonge sporters. Spondylolyse kan eveneens door een lichamelijk letsel of een te sterke belasting van de rug worden veroorzaakt.

Wervelstress

Wanneer spondylolyse veroorzaakt wordt door ‘wervelstress’, zitten we in het domein van de topsport. De aandoening is dan meestal het gevolg van zware sportieve inspanningen, waarbij de sporter herhaaldelijk dezelfde hyperextensiebewegingen in combinatie met rotaties van de wervelkolom maakt.

Opmerkelijk is dat de aandoening vooral voorkomt bij sporters uit het recreatieve milieu.

Spondylolyse is dan ook een veel voorkomende aandoening bij tennissers, (vlinderslag)zwemmers, turners en hoogspringers. Opmerkelijk is dat de aandoening vooral voorkomt bij sporters uit het recreatieve milieu en dus minder uit het professionele circuit. Dit komt omdat het musculosketale systeem zich na een lange periode van intensieve training aanpast aan een zwaardere belasting.

De behandeling van spondylolyse

Bij afwezigheid van klachten volgt er meestal geen behandeling. Bij pijnklachten wordt aangeraden om belastende activiteiten, zoals intensief sporten, te vermijden. Een operatie is niet altijd nodig. Enkel in de meest ernstige gevallen kan overwogen worden om de ‘getroffen’ tussenwervels tijdens het opereren vast te zetten (spondylodese).

Een goed slaapsysteem

Een goed slaapsysteem, zoals dat van Dorsoo, zorgt voor een goede, correcte ondersteuning en een veel grotere relaxatie. Het geeft de rug een anatomisch juiste ondersteuning, waardoor de wervel minder afglijdt. De patiënt slaapt dus beter en met minder pijn.