Hoe vrouwen slapen en hoe mannen slapen: de verschillen

Hoe vrouwen slapen en hoe mannen slapen, daar werd al geregeld internationaal onderzoek naar gedaan, maar echt specifieke cijfers concreet voor Vlaanderen hadden we nog niet. Daar bracht Dorsoo in 2023 met een eigen onderzoek verandering in. We nemen de internationale bevindingen nog eens onder de loep en toetsen af met de eigen cijfers uit het slaaponderzoek.

Internationaal onderzoek: de slaap van vrouwen is een delicater gegeven

Puur (neuro)biologisch zou er geen verschil mogen zijn tussen de nood aan slaap van de vrouw en de man. Anders gezegd: beide geslachten zouden in principe even lang moeten slapen. De verschillen treden op door factoren van buitenaf.

Meer slaapproblemen bij vrouwen

Als we er de 21ste-eeuwse onderzoeken bij nemen over het verschil in slaap tussen mannen en vrouwen, zijn in grote lijnen de bevindingen dat vrouwen iets meer slapen dan mannen, maar dat ze vaak ook moeilijker slapen of vlugger wakker worden. Van de verschillende factoren die de slaap beïnvloeden, komen psychologische factoren zoals angst en depressie vaker voor bij vrouwen, bijgevolg lijdt hun slaap daar dus meer onder. De slaap van de vrouw lijkt dus iets delicater en er gaan vaker slaapproblemen mee gepaard.

Vrouwen hebben meer slaap nodig door multitasking

Vaak wordt verwezen naar een onderzoek van professor Jim Horne¹, directeur van het Sleep Research Centre aan de Loughborough University, die stelt dat vrouwen gemiddeld 20 minuten meer slaap nodig hebben dan mannen. Die extra slaapbehoefte is volgens Horne te wijten aan het feit dat vrouwen meer van hun hersenen gebruiken voor multitasking en andere complexe taken gedurende de dag. Horne's onderzoek suggereert dat die verhoogde hersenactiviteit leidt tot een grotere behoefte aan herstel tijdens de slaap.

Wel puur biologisch gendergebonden is het chronotype, blijkt uit een studie uit 2021². Vrouwen blijken minder avondtypes te zijn dan mannen. Die relatie lijkt evenwel af te nemen naarmate de leeftijd toeneemt.

Slaaponderzoek in Vlaanderen bevestigt de internationale bevindingen

Die bevindingen uit internationale onderzoeken hebben we nu zelf in Vlaanderen kunnen aftoetsen met een eigen slaaponderzoek. In opdracht van Dorsoo organiseerde het onafhankelijke onderzoeksbureau Ipsos in april 2023 een groot slaaponderzoek bij 1000 Vlamingen. Daarin werd gepeild naar het slaapgedrag van de bevraagden. In de enquête kwamen we heel wat te weten over hoe vrouwen en mannen slapen in Vlaanderen.

Ook uit de eigen enquête blijkt dat vrouwen in Vlaanderen iets meer met hun slaap worstelen dan mannen. Ze ervaren gemiddeld meer slaapproblemen. Ze hebben ook meer moeite met in slaap raken, onder meer doordat ze vaker piekeren.

Slaapscore bij vrouwen ligt lager dan bij mannen

Uit de gegevens die we zelf verzamelden, blijkt dat vrouwen gemiddeld een lagere slaapkwaliteit ervaren dan mannen, met een zelfgerapporteerde score van 6 op 10 voor vrouwen tegenover 6,6 op 10 voor mannen. Dat verschil in slaapervaring wordt ondersteund door diverse factoren, waaronder prevalentie van slaapproblemen, fysieke klachten en de impact van piekeren en stress.

Slaapproblemen komen vaker voor bij vrouwen, met 48 % die erkent er last van te hebben, in tegenstelling tot 39 % van de mannen. Specifieke slaapproblemen zoals insomnie, nachtmerries en rustelozebenensyndroom (RLS) worden ook vaker gerapporteerd door vrouwen.

Bovendien heeft 66 % van de vrouwen te maken met fysieke klachten, terwijl dat voor mannen 57 % is. Concreet duidt 21 % van de vrouwen lichamelijke ongemakken zoals rugpijn en nekpijn aan als oorzaak van 's nachts wakker worden, terwijl dat voor de mannen 14 % is. 25 % van de vrouwen beweert daardoor ook moeilijk in te slapen, voor mannen is dat 21 %.

Moeite met inslapen is een significant probleem, waarbij 83 % van de Vlaamse vrouwen aangeeft er soms moeite mee te hebben, vergeleken met 72 % van de mannen. Het piekeren speelt daarbij een grote rol; 58 % van de vrouwen kan de slaap niet vatten door piekeren, tegenover 50 % van de mannen.

Vrouwen hebben meer last van hun slaappartner dan mannen

De enquête belicht ook de invloed van de slaapomgeving en partnergewoonten op de slaapkwaliteit. Zo heeft 16 % van de vrouwen met een partner aangegeven dat snurken van de partner een hinderpaal is voor hun slaap. 20 % van de koppels kiest er af en toe voor om in aparte kamers te slapen en 15 % kiest voor aparte bedden in dezelfde kamer. De enquête onthulde dat 42 % van de koppels altijd samen naar bed gaat, 31 % dat soms doet en 26 % nooit samen gaat slapen.

Verder tonen de resultaten aan dat vrouwen geneigd zijn vroeger naar bed te gaan dan mannen. Gedurende de hele week voelen vrouwen de behoefte aan meer slaap, met een gemiddelde behoefte van 7,42 uur per nacht, in tegenstelling tot mannen, die gemiddeld 7,18 uur slaap per nacht nodig achten. Ondanks die slaapambities halen vrouwen in de week maar 6,54 uur slaap (6 minuten meer dan mannen) en in het weekend 7,30 uur (12 minuten meer dan mannen). Opmerkelijk is dat 35 % van de vrouwen na 9 uur 's ochtends opstaat in het weekend, vergeleken met 29 % van de mannen. Terwijl vrouwen sowieso gemiddeld vroeger gaan slapen dan mannen, zowel in de week als op weekdagen. 

Nog een laatste opvallend verschil ligt in het gebruik van smartphones binnen het uur voor het slapengaan, waarbij 54 % van de vrouwen aangeeft dat te doen, een aanzienlijk hoger percentage dan de 34 % van de mannen die dezelfde gewoonte hebben. Die bevindingen benadrukken de complexiteit van slaapgedrag en de verschillende factoren die de slaapkwaliteit van mannen en vrouwen in Vlaanderen beïnvloeden.

Gerelateerde artikels

• De slaaphouding van koppels
• Hoeveel uren slaap hebt u nodig?
• Wat is een goed slaapritme?
• Zwanger en slecht slapen? Ontdek 5 tips voor een wakkere zwangerschap.

Bronnen

1. www.cbsnews.com/pittsburgh/news
2. Sleep Measurements in Women (Sleep Medicine Clinics, 2021)