Onrustig slapen: oorzaken en oplossingen
Onrustig slapen is geen medische term, maar we kennen het allemaal wel: een nachtje of een periode waarbij we moeite hebben om een diepe, ongestoorde slaap aan te houden. We liggen dan 's nachts te woelen en te draaien in bed en worden al te vaak wakker. Het gevolg is uiteraard dat we dan niet volledig uitgerust zijn bij het ontwaken. Die vermoeidheid kan leiden tot verminderde concentratie overdag, met mogelijke gevolgen op het werk of in het verkeer.
Een voorbode van een onrustige slaap kan zijn dat we de slaap niet goed kunnen vatten. In het slaaponderzoek van Dorsoo, uitgevoerd in 2023 onder 1000 Vlamingen, doen de respondenten een boekje open over hun moeilijkheden om in slaap te vallen.
Oorzaken waarom we onrustig slapen
Dan hadden we het nog maar over in slaap vallen, maar niet kunnen slapen door een onrustig gevoel gaat erover dat we geen rustige slaap kunnen aanhouden en 's nachts wakker worden. Ook daar peilden we naar bij de Vlamingen. 28 % van hen geeft aan 's nachts minstens een keer wakker te worden. 48 % van hen valt dan binnen de 15 minuten weer in slaap, maar meer dan de helft blijft dan langer dan een kwartier wakker.
De meest voorkomende redenen van onrustig slapen zijn:
| naar het toilet moeten | 57 % |
| piekeren / zich zorgen maken | 24 % |
| fysieke klachten (bv. rugpijn, nekpijn) | 17 % |
| te warm of te koud hebben | 15 % |
| emotionele gevoelens (bv. onzekerheid, ruzie, angst ...) | 14 % |
| omgevingslawaai | 14 % |
| snurken van een partner | 9 % |
| werkstress | 8 % |
| medische aandoening | 7 % |
Tips om een onrustige nacht te vermijden
Niet kunnen slapen door een onrustig gevoel kan dus vele oorzaken hebben. Laten we de meest genoemde hierboven even kort onder de loep nemen en waar mogelijk een aanzet tot remediëring geven. Vaak staan er al heel wat tips op de blogs van Dorsoo.
Onrustig slapen door prangend toiletbezoek
Ook dit kennen we allemaal wel: we worden half wakker en voelen de aandrang om te plassen. Staan we op? Staan we niet op? Kunnen we het nog even ophouden en dat uurtje verderslapen tot de wekker afgaat? Of slapen we dan juist niet goed en is dat uurtje verloren? Te veel vragen waardoor we dan ook weer wakker blijven.
In de blog over vaak plassen tijdens de nacht gaan we in op de verschillende oorzaken en remedies. Sommige daarvan zijn gerelateerd aan aandoeningen en soms moeilijk te behandelen, andere zijn puur gedragsgedreven en kunnen soms door een simpele verandering in gewoontes verholpen worden (bv. drinken voor het slapengaan).
Onrustig slapen door piekeren, stress, emotionele gevoelens
Bundelen we hier even onder één noemer: het gaat om muizenissen die zich in ons hoofd afspelen en die we niet kunnen loslaten, zodat we 's nachts wakker worden. Een evidente oplossing is natuurlijk het probleem verhelpen waarover we blijven tobben, zodat het van de baan is. Dat is evenwel niet altijd (meteen) mogelijk.
Een andere oplossing is op een andere manier met het probleem om te gaan. Soms moeten we nu eenmaal aanvaarden dat er een probleem is, maar er bestaan technieken om toch tot een zekere lichamelijke en mentale rust te komen, zoals ademhalingsoefeningen of meditatie. Voor meer inzichten over hoe om te gaan met slaapproblemen door stress, lees ons artikel over slecht slapen en stress.
Onrustig slapen door fysieke klachten
De stress die we hierboven aanhalen, kan een oorzaak zijn van fysieke klachten als rug, nek- of schouderpijn. Maar evengoed kunnen die lichamelijke euvels veroorzaakt worden door een slechte ergonomische hygiëne, zoals langdurig zitten in een slechte houding met weinig lichaamsbeweging tussendoor. Ook een bed dat het lichaam niet correct ondersteunt, kan de bron van lichamelijke ellende zijn. Die fysieke klachten, die zich in pijn uiten, doen ons uiteraard onrustig slapen. Als dat al te vaak het geval is, dringt een investering in beter slaapcomfort zich op.
De fysieke klachten kunt u verminderen door de keuze voor een beter ergonomisch bed, zoals een ACTIVE+ slaapsysteem van Dorsoo, een ergonomische matras of een ergonomisch hoofdkussen. Tijdelijk kunt u ook pijn te lijf gaan met bijvoorbeeld een warmtekussen, maar dat brengt geen blijvend soelaas.
Verbeter uw nachtrust.
Een goede nachtrust is essentieel om goed te recupereren. Lees meer over het best ondersteunende bed van Dorsoo.
Onrustig slapen omdat u het te warm of te koud hebt
Het te warm of te koud hebben kan verschillende oorzaken hebben. De optimale slaapkamertemperatuur bedraagt 16 à 18 °C. Het kan om te beginnen gewoon nog warmer of nog kouder zijn in de kamer. Daar is niet altijd een gemakkelijke oplossing voor als u geen airconditioning of verwarming hebt in de kamer.
Als u de temperatuur op die manier niet geregeld krijgt, vindt u op onze blog een aantal tips om bij te warm weer te slapen. Is het te koud, dan kunt u uw toevlucht nemen tot een echt kwalitatief dekbed, een warmtebron in het bed of de tips in acht nemen uit onze blog met tips om goed te slapen tijdens koude winternachten. Met de oplossingen die we daar aanreiken, moet u in onze contreien altijd gewapend zijn om nachtelijke kou te trotseren.
Onrustig slapen door omgevingslawaai
Op reis, in een hotel of in een drukke stad, kunnen we weleens last hebben van omgevingslawaai. Maar daar hebt u dan maar last van zolang u daar verblijft. Tenzij u pakweg aan een luchthaven of een drukke verkeersweg woont, is omgevingslawaai thuis ook meestal maar tijdelijk.
Met oordopjes kunt u het geluid al flink dimmen. Minder bekend is misschien dat witte ruis ook helpt. Dat is een soort constant geluid dat niet echt storend is en het vervelende geluid maskeert. Er zijn zelfs apps die dat geluid kunnen produceren. Ingrepen in de kamer zelf zijn geluidswerend glas, gordijnen of akoestische ingrepen (maar die laatste zijn vrij moeilijk zelf correct te implementeren).
Onrustig slapen door snurken van een partner
Voor 9 % van de Vlamingen is een partner die snurkt de reden waarom ze 's nachts wakker worden of onrustig slapen. Ook hier zijn oordopjes een eerste evidente oplossing. Een andere oplossing is apart slapen in een aparte kamer, wat 20 % van de koppels af en toe doet volgens ons eigen slaaponderzoek. Wil de snurker zelf zijn probleem aanpakken, dan vindt u hier zeven tips tegen snurken. Als snurken het symptoom is van slaapapneu, kan grondigere medische begeleiding aangewezen zijn.
Onrustig slapen door een medische aandoening
Tot slot kunt u ook wakker liggen door een bepaalde medische aandoening die tot pijn of onrust leidt. Dat kan tijdelijk of permanent zijn. Het scala aan complicaties is zodanig breed dat we in een blog als deze niet meteen een oplossing kunnen aanreiken, maar medisch advies en professionele opvolging zijn dan altijd raadzaam. Wel geven we nog mee dat slaappillen of pijnstillers niet de standaardtoevlucht mogen zijn – een raad die bijna jaarlijks in alle Vlaamse media herhaald wordt en onderschreven wordt door vooraanstaande medici.
Onrustig slapen door eten of drinken
Het consumeren van bepaalde voedingsmiddelen en dranken kan een aanzienlijke invloed hebben op de kwaliteit van uw slaap. Cafeïne en alcohol staan erom bekend de slaap te verstoren. Cafeïne houdt u alert en wakker, terwijl alcohol uw slaapkwaliteit vermindert. Ook een zware of pikante maaltijd vlak voor het slapengaan kan de slaap verstoren door vertraagde vertering. Het is aangeraden om niet meer na 19 uur te eten of toch minstens 3 uur tussen de laatste maaltijd en het slapengaan te voorzien.
Voor een betere nachtrust eet u dus bij voorkeur een lichte maaltijd en vermijdt u stimulerende middelen in de avond. Voor meer advies, lees onze blog over welke voedingsmiddelen u beter kunt vermijden en welke de slaap stimuleren.
Als onrustig slapen een slaapstoornis wordt
Een nacht onrustig slapen is best wel overkomelijk. Als u echter gedurende een aantal weken meerdere nachten na elkaar wakker wordt of onrustig slaapt, dan wordt de situatie wel problematisch. In dat geval raden we zeker onze blog met tips om slaapproblemen op te lossen aan.
Gerelateerde artikels
