Een nacht niet kunnen slapen: hebt u dan al doorslaapproblemen?
Een nacht niet kunnen doorslapen: is dat iets om wakker van te liggen? Iedereen ligt weleens een nacht wakker. Het wordt pas problematisch als het meerdere nachten gebeurt en een 'slechte gewoonte' wordt. Als de onderliggende reden van uw doorslaapprobleem een slaapstoornis is, kan dat ook ernstig zijn. Een nachtje niet kunnen slapen, zult u wel voelen de volgende dag, maar een goede nachtrust daarna zorgt voor herstel. Echter, aanhoudende doorslaapproblemen beïnvloeden uw dagelijkse leven negatief, met gevolgen als vermoeidheid, geheugen- en concentratieproblemen en prikkelbaarheid.
Oorzaken en oplossingen van doorslaapproblemen
In het slaaponderzoek van Dorsoo uit 2023 geeft 28 % van de bevraagden mee dat ze elke nacht minstens een keer wakker worden. Slechts 7 % wordt nooit wakker.
De redenen waarom we wakker worden, zijn:
| naar het toilet moeten | 57 % |
| piekeren / zich zorgen maken | 24 % |
| fysieke klachten (bv. rugpijn, nekpijn) | 17 % |
| te warm of te koud hebben | 15 % |
| emotionele gevoelens (bv. onzekerheid, ruzie, angst ...) | 14 % |
| omgevingslawaai | 14 % |
| snurken van een partner | 9 % |
| werkstress | 8 % |
| medische aandoening | 7 % |
| kinderen die moeilijk slapen of wakker worden | 6 % |
| te laat of te veel gegeten | 5 % |
| onregelmatige bedtijden | 5 % |
| consumptie van alcohol voor het slapen | 3 % |
| consumptie van cafeïne voor het slapen | 2 % |
Als we de oorzaken van doorslaapproblemen onder de loep nemen, kunnen we daar in de meeste gevallen ook meteen een oplossing aan koppelen.
Doorslaapproblemen door stress of spanning
Vaak hebben we problemen met doorslapen in een stresserende periode of na een emotionele gebeurtenis. Het is soms gemakkelijker gezegd dan gedaan tijdens zo een periode, maar probeer te ontspannen: yoga, een warm bad, een wandeling... alles wat voor u werkt. Voor meer tips kunt u ons artikel lezen over slecht slapen door stress, waar we vier effectieve strategieën bespreken om uw slaap te verbeteren tijdens stressvolle tijden.
Doorslaapproblemen door een verstoorde waak- en slaapcyclus
Een jetlag is een typisch voorbeeld van een fenomeen dat optreedt na een verstoorde waak- en slaapcyclus. Het voordeel is dat een jetlag meestal eenmalig is, tenzij u veel reist. De wetenschap beschrijft echter ook een sociale jetlag, die optreedt als uw sociale leven haaks staat op uw natuurlijke bioritme, bijvoorbeeld door geregeld in het uitgaansleven te duiken of laat te werken. Als u daar last van hebt, zit er niets anders op dan iets minder de nachtraaf uit te hangen.
Werken in een ploegensysteem verstoort ook de waak- en slaapcyclus. Voordeel is wel dat er bij een ploegensysteem regelmaat in de onregelmaat zit. Als u de ene week altijd vroeg begint en de andere week laat, hebt u meer kans op gewenning. Zwiept het alle kanten uit en weegt het echt op uw prestaties, dan kunt u het misschien bij uw werkgever aankaarten en toch voor regelmaat zorgen. Lees meer in ons blogartikel over slaaptips voor wie werkt in een ploegensysteem.
Doorslaapproblemen door omgevingsfactoren
Er zijn heel wat omgevingsfactoren waar u iets aan kunt doen zodat u beter kunt doorslapen. Als u bijvoorbeeld wakker ligt door in een slecht bed of op een verouderde matras te slapen, dient een investering in een ergonomisch slaapsysteem zich aan.
Wordt u wakker door licht, dan zorgt u het best voor verduistering. Zorg ook dat u het niet te warm of te koud hebt. Koop eventueel een warme winter- en luchtige zomerdons. De beste slaapkamertemperatuur is niet kouder dan 16 en niet warmer dan 18 graden.
Geluidshinder kan moeilijker liggen. Die ene hond in de wijk of de haan in de ren bij de buren die zich altijd vroeg laat gelden: daarover moet u uw buren aanspreken. Geluidsisolatie in een kamer is immers zeer moeilijk en is duur als u het correct wilt uitvoeren. Oordopjes zijn een gemakkelijke en haalbare oplossing, als u ze kunt verdragen bij het slapen.
Verbeter uw nachtrust.
Een goede nachtrust is essentieel om goed te recupereren. Lees meer over het best ondersteunende bed van Dorsoo.
Doorslaapproblemen door geneesmiddelengebruik, roken, alcohol of cafeïne
Roken, alcohol en cafeïne: het gebruik ervan hebt u zelf in de hand. Het is bewezen dat elk van die gewoontes een nefaste invloed heeft op de slaap. U laat ze dus het best allemaal links liggen, en als u echt niet zonder kunt, probeer dan de avond te vermijden. Niet zo gemakkelijk, want dat is juist het moment waarop het verleidelijk wordt om naar een genotsmiddel te grijpen.
Ook geneesmiddelen kunnen als bijwerking hebben dat u moeite hebt met doorslapen. Als het gebruik tijdelijk is en u niet anders kunt om een bepaalde kwaal te bestrijden, moet u gewoon even door de zure appel heen bijten. Bent u echter chronisch op een geneesmiddel aangewezen dat uw slaap belemmert, dan moet u overleggen met uw arts. Het is mogelijk dat er alternatieven of andere merken bestaan die niet dat slaapverstorende effect hebben bij u.
Doorslaapproblemen door achterliggende medische problemen
Er zijn 1001 mogelijke medische redenen waarom u niet kunt doorslapen. Dat kan gaan van het rustelozebenensyndroom, waarbij krampen in de benen u 's nachts wakker maken en houden tot neurologische aandoeningen, jeuk of pijnklachten zoals rug- en nekklachten. Die laatste kunnen dan weer te maken hebben met een gebrekkige ondersteuning tijdens uw slaap.
Niet alleen lichamelijke ongemakken kunnen u uit uw slaap houden, maar ook psychologische problemen, zoals angststoornissen, stemmingsstoornissen, depressies... Onderken die problemen, laat ze niet aanslepen en ga te rade bij een huisdokter, specialist of therapeut in de geestelijke gezondheidszorg.
Doorslaapproblemen door een slaapstoornis
Een nacht niet kunnen doorslapen, is niet meteen problematisch. Meerdere nachten niet kunnen doorslapen, is al wat lastiger. Dan kunnen we al van doorslaapproblemen spreken. Hierboven reikten we daarvoor al een aantal oplossingen aan. De onderliggende reden voor doorslaapproblemen kan echter ook een slaapstoornis zijn. Dan zult u zich wellicht medisch moeten laten begeleiden om er vanaf te geraken. Lees meer over de verschillende soorten slaapstoornissen.
Snelle tips voor als u nu wakker ligt
Soms ligt u 's nachts wakker ondanks alle adviezen die we hier eerder vermelden. Hier zijn enkele tips om op dat moment te proberen:
- Schrijf uw zorgen op: houd een boekje naast uw bed om gedachten van u af te schrijven als u wakker wordt.
- Focus op ontspanning: houd uw ogen gesloten en concentreer u op ontspanningsoefeningen, zoals slaapmeditatie of ademhalingsoefeningen.
- Probeer het los te laten: lukt het niet om te slapen? Sta dan op, ontspan een tijdje en probeer het daarna opnieuw.
- Lees een boek: vermijd schermen om te voorkomen dat u wakkerder wordt en kies een rustig boek.
Deze technieken kunnen helpen om uw geest tot rust te brengen en opnieuw in slaap te vallen.
Gerelateerde artikels
