Cortisone bij rugpijn: wat zijn de voordelen en bijwerkingen?

Specialisten opteren vaak voor cortisone-injecties bij ernstige acute rugpijn of bij chronische rugpijn, om een operatie uit te stellen of te vermijden. Naast de klassieke inname via medicatie kan cortisone immers ook geïnjecteerd worden. De inspuiting helpt om lokaal symptomen van een ontsteking af te remmen. Hierdoor verminderen de pijnklachten snel.

Cortisone wordt voorgeschreven bij spier-, pees- en gewrichtsontstekingen, bijvoorbeeld een hernia, ontstekingen van facetgewrichten (werveluitsteeksels), reuma, artritis, … Maar een injectie met cortisone kan helaas ook bijwerkingen hebben.

Wat is cortisone?

Cortisone is een kunstmatige versie van het lichaamseigen bijnierschorshormoon cortisol, maar dan gemaakt in een labo. Dit hormoon zorgt voor onze immuniteit en dus voor een beter afweersysteem. Het helpt het lichaam om zich te beschermen tegen indringers, bijvoorbeeld door een ontstekingsreactie (wond, irritatie van een zenuw …). Artsen schrijven het voor om het immuunsysteem van het lichaam een extra boost te geven. Cortisone is een sterk paardenmiddel en het meest voorgeschreven medicijn om ontstekingen af te remmen. Dat kan oraal (met pillen), via injecties (met een cortisonespuit) of via een zalf of crème.

Bij orale inname gaat het er vooral om de symptomen van een ontsteking af te remmen in het kader van een ziekte, bijvoorbeeld bij reumatoïde artritis of reuma. Bij orale inname kan de maag wel belast worden.

Wanneer cortisone via een injectie wordt toegediend, gebeurt dit lokaal om plaatselijke symptomen te bestrijden, zoals een gewrichtsontsteking in de wervelkolom. Die inspuiting kan gebeuren in combinatie met een verdovend middel zoals lidocaïne om de pijn te stillen. 

Voordelen van cortisone-injectie

Het voordeel van een cortisone-injectie is dat deze de ontsteking direct plaatselijk behandelt. Dit zorgt voor een snellere inwerking, waardoor de lokale pijn meteen vermindert. Het gewricht wordt snel weer soepel (eventueel in combinatie met kinesitherapie). Sommige patiënten zijn al geholpen met één injectie, maar meestal dient een kuur van meerdere injecties gevolgd te worden. Doordat er geen orale inname van cortisone is, wordt de maag niet belast. Bij behandeling van een rugprobleem zoals hernia kan een cortisone-injectie dus nuttig zijn. Bij een epidurale infiltratie wordt het cortisoneproduct tussen de ruggenwervel en het ruggenmerg in het lichaam gebracht. 

Cortisone: bijwerkingen op korte termijn

Sommige mensen hebben helemaal geen last van bijwerkingen na het krijgen van een cortisonespuit, anderen voelen de bijwerkingen ofwel direct na de inspuiting ofwel enkele uren tot zelfs dagen later. Meestal verdwijnen de bijwerkingen binnen de twee weken. Bij zalf en orale medicatie blijven de bijwerkingen tot de medicatie stopgezet wordt. 

Wat zijn nu de mogelijke bijwerkingen op korte termijn? Doordat de inspuiting rechtstreeks de huid treft, kan de huid pijnlijk aanvoelen, jeuken, zwellen en dunner worden. Er kan ook een rode huiduitslag optreden.

Andere mogelijke bijwerkingen zijn:

• hoofdpijn
• misselijkheid
• vermoeidheid
• rood en gezwollen gezicht
• hese stem
• veranderingen in smaakzin: een slechte, bittere, vieze of metaalachtige smaak in de mond 
• verandering in het menstruatiepatroon 
• oedeem (vochtophoping) 
• warm aanvoelen van de getroffen plek
• inwendige pijn op de plek van de ontsteking en eventueel uitstralingspijn
• krampen in de spieren rond de plek van de inspuiting
• verhoging van de bloedsuikerspiegel bij diabetes

Cortisone: bijwerkingen op lange termijn

Wanneer cortisone over een langere termijn wordt toegediend, kunnen de bijwerkingen ingrijpender zijn en kan het betreffende lichaamsdeel schade ondervinden. Mogelijke bijwerkingen op lange termijn zijn:

• dunner wordende pezen (bv. achillespees)
• broos kraakbeen, osteoporose
• dunne en gevoelige huid
• verhoogde bloeddruk
• snel blauwe plekken krijgen
• cataract
• toename lichaamsgewicht
• afsterven van zenuwen rond de plek van injectie

Amerikaanse studie over het gebruik van cortisone bij rugpijn

Een Amerikaanse studie uit 2015 onderzocht het effect van cortisonegebruik bij lage rugpijn. De ontstekingspijn verminderde na drie weken cortisonegebruik, maar het effect was minder sterk bij oraal gebruik (in pilvorm) dan bij de injectievorm (spuit). Ook werden er bij oraal gebruik meer bijwerkingen gerapporteerd, zoals slapeloosheid, verhoogde eetlust en nervositeit. Voor het behandelen van rugklachten adviseerden de onderzoekers daarom om cortisone via een injectie toe te dienen.

Gerelateerde artikels

• Fijne micro-endoscopische chirurgie bij rugpijn
• Zenuwen bevriezen die rugpijn veroorzaken
• Overbehandeling van chronische rugklachten: tijd om op de rem te staan
• Stamceltherapie bij hernia