Cognitieve gedragstherapie bij slaapproblemen
In de artikelen over slecht slapen, slapeloosheid, insomnia, slaapproblemen, hypersomnie en circadiane ritmestoornissen stippen we als een van de mogelijke oplossingen altijd cognitieve gedragstherapie aan. Zonder in wezen uit te leggen wat die mogelijke remedie precies inhoudt. In deze blog leggen we uit wat cognitieve gedragstherapie is en of u er baat kunt bij hebben in de strijd tegen slaapproblemen. Of zeker bij slaapproblemen die aanhouden en tot insomnie leiden. In medische kringen wordt behalve CGT bij slaapproblemen ook weleens over cognitieve gedragstherapie tegen insomnie (CGTI) gesproken.
In de hierboven genoemde artikelen over slaapproblemen raken we diverse oorzaken aan van slapeloosheid. Sommige daarvan zijn gebonden aan het eigen gedrag. Als uw slaapproblemen voortvloeien uit verkeerde gedragingen of gewoonten en de gebruikelijke slaaptips brengen geen soelaas, komt cognitieve gedragstherapie in het vizier als oplossing. Cognitieve gedragstherapie is overigens een concept uit de psychologie dat niet louter slaapgebonden is. Laten we dus eerst even naar de basics gaan.
Wat is cognitieve gedragstherapie?
Cognitieve gedragstherapie is een concept in de psychotherapie dat elementen van gedragstherapie uit het behaviorisme combineert met cognitieve therapie.
Wat houdt gedragstherapie in?
In de puurste behavioristische vorm is het uitgangspunt dat bepaalde gebeurtenissen, handelingen of gedragingen een invloed hebben op de emoties en gevoelens van de patiënt. De behandeling bestaat er dan in om de gedragingen te veranderen die een negatieve invloed hebben.
Wat houdt cognitieve therapie in?
Cognitieve therapie (CT) kende zijn ingang in de jaren zestig onder impuls van de Amerikaanse psychiater Aaron T. Beck. De behandelingswijze werd initieel ingezet om depressie te bestrijden. Beck ging daarbij niet uit van de gebeurtenissen, handelingen of gedragingen zelf die de patiënt ongelukkig zouden maken, maar van de manier waarop hij keek naar de feiten die zich voordeden. Daarbij werd aangeleerd om niet elk feit negatief te bekijken.
Hoewel de aanpak van Beck in eerste instantie enigszins haaks stond op de visie van het behaviorisme, zijn beide stromingen in de jaren negentig toch in elkaar gevloeid in wat cognitieve gedragstherapie geworden is, waarbij elementen uit beide theorieën vervlochten zitten.
Kort samengevat:
- gedragstherapie: anders leren doen
- cognitieve therapie: anders leren denken
- cognitieve gedragstherapie: anders leren denken en doen
Verbeter uw nachtrust.
Een goede nachtrust is essentieel om goed te recupereren. Lees meer over het best ondersteunende bed van Dorsoo.
Cognitieve slaaptherapie vandaag: beter slapen kunt u leren
In de 21ste eeuw is de toepassing van de cognitieve gedragstherapie gaan uitdeinen naar allerlei toepassingsgebieden, zoals dus slaapproblematieken. In de slaapafdelingen van ziekenhuizen vond het zijn ingang en ook in de privéslaapklinieken is het een vaak omarmde behandelingswijze. De effectiviteit ervan is wetenschappelijk bewezen en in de praktijk blijkt de succesratio hoog.
Kenmerkend voor cognitieve therapie is dat de behandelingsmethode relatief kort is. In een handvol sessies zou de patiënt in staat moeten zijn om met de aangeleerde technieken zijn slaapproblemen te tackelen. Hoewel elke instelling of therapeut uiteraard andere accenten legt, zijn dit typische elementen in een reeks sessies cognitieve gedragstherapie:
In de periode onder begeleiding:
- intakegesprek om inzicht te krijgen in de slaapproblemen
- informatie en inzichten over slaapproblemen en de therapie
- aansturen van de gedragsverandering op basis van een slaap-waakschema
- aanvullende kennismaking met relaxatiemethodes
- beheersen van de gedachten
In de periode zonder begeleiding:
- tussentijdse evaluatie
- hervalpreventie
Cognitieve slaaptherapie kan op individuele basis, maar er zijn bij heel wat instellingen of slaapcentra ook vooraf geplande groepssessies waarop u kunt intekenen.