Wat is de beste slaaphouding?
Een goede slaaphouding is belangrijk voor een gezonde nachtrust. Een slechte slaaphouding kan tot rugpijn, nekklachten en zelfs hoofdpijn leiden. Hier leest u over de verschillende slaaphoudingen en de effecten ervan op het lichaam.
De beste slaaphouding
De 'beste slaaphouding' bestaat eigenlijk niet. Als de wervelkolom ergonomisch correct ondersteund wordt, zijn zowel zijlig als ruglig goede slaaphoudingen. Belangrijk om te weten is dat de kromming van de rug in zijlig en ruglig heel verschillend is. Aangezien bijna iedereen tijdens het slapen zowel op de zij als op de rug komt te liggen, is het een voordeel als het slaapsysteem zich automatisch kan aanpassen.
Als de rug in zijn natuurlijke vorm juist ondersteund wordt, zullen pijnprikkels afkomstig uit de wervelkolom (meer bepaald de gewrichtskapsels, spieren en zenuwen) wegblijven of toch tot een minimum beperkt worden. Mensen die drukpuntgevoelig zijn, hebben er soms baat bij om wat vaker op de rug te liggen, omdat het draagvlak voor de spieren en de weefsels daarbij groter is.
In zijlig kan het een voordeel zijn om met licht opgetrokken knieën en de benen op elkaar te slapen. Op die manier voorkomt dat er torsie ontstaat in de lage rug. Bij acute pijn is er een gangbare regel om op de tegengestelde zijde te slapen 'weg van de pijn'.
Aangezien er nog altijd geen technologie bestaat waarbij een matras alleen zorgt voor een correcte ondersteuning van de wervelkolom in zowel zijlig als ruglig, is het noodzakelijk dat de bedbodem zich dynamisch kan aanpassen aan de veranderende ligpositie.
Hieronder vindt u alle voor- en nadelen van de verschillende slaaphoudingen.
Op de rug slapen
Bij de slaappositie 'soldaathouding' ligt de slaper op zijn rug met de benen gestrekt en de armen naast het lichaam.
Als de armen boven het hoofd liggen, wordt dat de 'babyhouding' genoemd. Liggen de armen omhoog en rond het hoofdkussen, dan spreekt men over de 'zeester'.
Rugslapen is een goede slaaphouding voor mensen met gewrichtsklachten of spierklachten, omdat het gewicht mooi verdeeld is over de volledige matras. De maximale druk op de spieren en omliggende weefsels is kleiner dan bij het zijslapen. Het is wel nodig dat de natuurlijke vorm of kromming (s-vorm) van de rug ondersteund wordt. Zoniet zal er vrijwel altijd lage rugpijn optreden, omdat de lage rugspieren dan onder spanning staan.
Een rugslaper heeft meer risico op snurken. In die slaaphouding ligt de tong namelijk verder naar achteren, waardoor die de luchtpijp gedeeltelijk kan blokkeren. Er bestaan in de handel hulpmiddeltjes om snurken te verminderen. Voor de partner werkt niets zo goed als oordopjes (behalve natuurlijk in een aparte kamer slapen).
Op de rug slapen is de beste slaaphouding bij schouderklachten. Ook voor mensen met reflux is dat een ideale slaaphouding. U kunt het bed aan het hoofdeind wat verhogen zonder dat uw houding minder ergonomisch wordt.
Als u meestal op uw rug slaapt, kiest u het best voor een dunner ergonomisch hoofdkussen dat de kromming van uw nek volledig opvult en uw hoofd een goede ondersteuning biedt.
Op de zij slapen
Slapen op de zij wordt het meest gedaan: ongeveer 75 % van de mensen ligt op de zij, vaak met de benen licht opgetrokken. Als uw benen meer dan 90° opgetrokken zijn, ligt u in de 'foetushouding'. Slapen in foetushouding is minder gunstig omdat de bovenrug dan een te grote bolling vertoont.
Een andere slaappositie is het 'houtblok'. De slaper ligt dan op de zij met beide armen langs het lichaam.
Bij de slaaphouding 'smachter' slaapt men op de zij met beide armen naar voren.
De druk op de spieren en weefsels is groter op de zij omdat het gewicht, anders dan bij ruglig, over minder oppervlakte verdeeld wordt. Daarom is het belangrijk om een ergonomisch bed of ergonomische matras te hebben die het lichaam overal de gepaste steun geeft. Zo ligt u bij het slapen comfortabel, met een deugddoende diepe slaap als aangenaam en weldoend gevolg.
Een ergonomisch hoofdkussen met een correcte hoogte is belangrijk, zodat de nekwervels in het verlengde liggen van de rug en de wervelkolom een rechte lijn vormt. Kies voor een aanpasbaar hoofdkussen dat u thuis zelf kunt verlagen of verhogen.
Verbeter uw nachtrust
Een goede nachtrust is essentieel voor een goede gezondheid en om goed te recupereren. Lees meer over het best ondersteunende bed van Dorsoo.
Waarom is op de linkerzijde slapen een gezonde slaaphouding?
Een studie die gepubliceerd werd in het Journal of Clinical Gastroenterology adviseert om niet of zo weinig mogelijk op de rechterzijde te slapen. Maag- en darmspecialisten bewezen in die studie dat de slaaphouding positieve of negatieve effecten op de gezondheid kan hebben. De studie toonde aan dat het gezonder is om op de linkerzij te slapen. Dat valt zelfs heel logisch te verklaren.
De 5 belangrijkste redenen om op de linkerzijde te slapen
- De belangrijkste reden: het hart. Door linkszijdig te slapen, moet ons hart minder hard pompen en kan het gemakkelijker het bloed door het lichaam stuwen, omdat de aorta naar links gebogen is. Die slagader vertrekt vanuit het hart en voorziet het lichaam van bloed.
- De maag en pancreas bevinden zich links in het lichaam. Als we op de rechterzijde slapen, moeten die organen extra werken, namelijk tegen de zwaartekracht in. Door rechts te slapen, wordt er ook meer druk op de maag uitgeoefend, wat de werking van de maag bemoeilijkt.
- De milt bevindt zich ook aan de linkerzijde. Dat orgaan zuivert het bloed. De afvalstoffen die door de lymfevaten vervoerd worden, bereiken gemakkelijker de milt als we op onze linkerzijde slapen.
- Slapen op de linkerzijde heeft een positief effect op de vochtbalans van het lichaam en stimuleert de lymfevaten. Die zijn verantwoordelijk voor het transport van talrijke voedingsstoffen, maar ze zorgen ook voor de afvoer van afvalstoffen. Op de linkerzijde slapen, helpt om die afvalstoffen beter te verwijderen, omdat ze ook naar die kant van het lichaam afgevoerd worden.
- Reflux. Als we op onze rechterzijde slapen, kan er veel gemakkelijker maagzuur teruglopen naar de slokdarm.
Op de buik slapen
Op de buik liggen met de handen rond het hoofdkussen en het hoofd naar één kant gedraaid, wordt de 'vrije val' genoemd.
Op de buik slapen veroorzaakt een druk op de nek en wordt daarom afgeraden. Mensen met chronische nekklachten stoppen beter met op de buik te liggen. Wilt u meer weten over buikslapen? Lees dan zeker onze tips voor buikslapers.
Buikslapers kiezen het best voor een aangepast hoofdkussen om de nek zoveel mogelijk te ontzien. Die slaaphouding is trouwens voordelig voor snurkers, omdat het snurken verhinderd wordt.
Een goede slaaphouding: de voordelen
Effect op de tussenwervelschijven
De tussenwervelschijven, ook discussen genoemd, liggen tussen elke twee wervels en beschermen die tegen krachten die uitgeoefend worden op de wervelkolom, bijvoorbeeld tijdens het tillen van zware voorwerpen. De tussenwervelschijven lijken op kussentjes gevuld met vocht. Bij elke belasting verdwijnt er vocht uit het kussentje, waardoor het de omliggende wervels minder goed kan beschermen. Daarom is het ontlasten van de wervelkolom tijdens de slaap zo belangrijk. Tijdens de slaap nemen de tussenwervelschijven opnieuw vocht en voedingsstoffen op.
Bij een juiste slaaphouding kunnen de tussenwervelschijven volledig herstellen tijdens de nacht. Langdurig in een verkeerde houding slapen (of in een juiste slaaphouding maar op een slecht ondersteunende matras) kan tot chronische rugklachten leiden omdat de rug onvoldoende tijd krijgt om te herstellen.
Ontspannen rugspieren
Door een verkeerde slaaphouding zullen de spieren in en rond de rug zich opspannen. Dat is een natuurlijke verdediging van het lichaam om de rug te beschermen tegen beschadiging. U kunt het vergelijken met een verkeerde zithouding aan een bureau door een gebrek aan ergonomie.
Het opspannen van de rugspieren heeft tot gevolg dat u wakker wordt, meer gaat woelen, opstaat met een gespannen gevoel in de rug en uiteindelijk geen herstellende nachtrust krijgt. Probeer buikslapen of half op de buik en half op de zij slapen te vermijden of te beperken om rugklachten te voorkomen.
Ons advies voor een goede slaaphouding
Probeer zoveel mogelijk op de zij (benen op elkaar en licht opgetrokken tot maximaal 90°) en op de rug te slapen. Kies bovendien voor een dynamisch slaapsysteem of op zijn minst voor een ergonomische matras met een uitgekiende zonering.
Het ACTIVE+ slaapsysteem is een all-in ergonomisch slaapsysteem dat een dynamische bedbodem combineert met een aangepaste matras. Het biedt een continue actieve ondersteuning en past zich automatisch aan bij het veranderen van slaaphouding. Bent u alleen op zoek naar een ergonomische matras? Bekijk dan zeker eens de Dorsoo COMFORT-matras.
Vergeet ook niet uw hoofdkussen te kiezen op basis van uw favoriete slaaphouding. Bij Dorsoo hebben we een ruime keuze aan hoofdkussens voor iedere slaaphouding, zoals het traagschuim hoofdkussen en het latex hoofdkussen, die perfect zijn voor zowel rug- als zijlig.
Kinesitherapeut Steven De Coninck geeft tips voor een goede slaaphouding:
Als u wilt weten in welke houding de gemiddelde Vlaming slaapt, kunt u figuurlijk in zijn slaapkamer binnenkijken door de rubriek Slaaphoudingen te raadplegen op de pagina met de resultaten van het slaaponderzoek dat Dorsoo in 2023 voerde bij 1000 Vlamingen.